ΜΗΠΩΣ ΜΕΤΑ ΤΑ ΝΕΚΡΟΤΑΦΕΙΑ ΚΑΙ ΤΙΣ ΣΥΝΑΓΩΓΕΣ ΣΕΙΡΑ ΕΧΟΥΝ ΟΙ ΑΝΘΡΩΠΟΙ;
Το βράδυ της 5ης Ιανουαρίου 2010 άγνωστοι δράστες επιχείρησαν να κάψουν τη Συναγωγή Ετς Χαϊμ στα Χανιά.
Η φωτιά, η οποία αν επεκτεινόταν θα κατέστρεφε ολόκληρη την Παλαιά Πόλη των Χανίων, έγινε αντιληπτή από έναν αλβανό και ένα μαροκινό μετανάστη, οι οποίοι ενημέρωσαν άμεσα την Πυροσβεστική και την Αστυνομία, ενώ βοήθησαν και στο έργο της κατάσβεσης. Εμφανής όμως ήταν η απουσία των «ντόπιων» παρά τον απίστευτο θόρυβο του συναγερμού της Συναγωγής αλλά και των σειρήνων από δυο πυροσβεστικά οχήματα που ηχούσαν στη γειτονιά.
Από τον εμπρησμό προκλήθηκαν σοβαρότατες και εκτεταμένες υλικές ζημιές στο εσωτερικό και το εξωτερικό της Συναγωγής και επιπλέον από την πυρκαγιά κινδύνευσαν με ολοσχερή καταστροφή τα ιερά βιβλία καθώς και η βιβλιοθήκη της, που φιλοξενεί πάνω από 1.500 βιβλία (τα περισσότερα από τα οποία είναι εξαιρετικά σπάνια). Ο αντισημιτικός χαρακτήρας της επίθεσης ήταν πρόδηλος καθώς στον εξωτερικό τοίχο της Συναγωγής βρέθηκε πλάκα σαπουνιού (σαφής και κλασσικός στην Ελλάδα αντισημιτικός υπαινιγμός).
Το πρόσφατο περιστατικό στα Χανιά αποτελεί κορυφαίο σύμπτωμα μιας αντισημιτικής ακολουθίας κρουσμάτων βίας σε βάρος των εβραϊκών μνημείων και ιερών της Ελλάδας. Μια πανδημία -θα έλεγε κανείς- φαινομένων φασιστικής, νέο-ναζιστικής κοπής και ρατσιστικής βίας εκδηλώνεται σχεδόν παντού στον ελλαδικό χώρο τον τελευταίο χρόνο. Με πρόφαση τις περυσινές επιχειρήσεις του ισραηλινού στρατού στη Λωρίδα της Γάζας, το όργιο αντισημιτικής βίας εξαπλώνεται σταθερά και βαθμιαία και δεν καταστρέφει μόνο εβραϊκά μνημεία και ιερά (συναγωγές, νεκροταφεία, μνημεία ολοκαυτώματος κ.ά) αλλά απειλεί και την φυσική ακεραιότητα των ίδιων των Ελλήνων Εβραίων πολιτών της χώρας.
Ενδεικτικά αναφέρονται γεγονότα που συνέβησαν κατά τη διάρκεια μόλις ενός χρόνου:
Στην Αθήνα αντισημιτικά γκράφιτι εμφανίστηκαν σε πολλούς δρόμους της πόλης, ενώ άλλο γκράφιτι στο εβραϊκό νεκροταφείο γράφει για «ΙΣΡΑΗΛΙΤΕΣ ΕΒΡΑΙΟΙ ΦΟΝΙΑΔΕΣ». Επιπλέον, μεταξύ των πολλών αντιπολεμικών διαδηλώσεων ξεχωρίζουν αυτές της Χρυσής Αυγής όπου η «Λευτεριά στην Παλαιστίνη» συνδυάστηκαν αρμονικά με το «Τσεκούρι και φωτιά στα εβραϊκά σκυλιά» και το «Εβραίοι, Γουρούνια, Φονιάδες των Λαών».
Στη Βέροια, πέρυσι τέτοια εποχή, άγνωστοι προσπάθησαν να πυρπολήσουν τη Συναγωγή που βρίσκεται στην εβραϊκή συνοικία της Μπαρμπούτας στην πόλη της Βέροιας. Ευτυχώς η φωτιά δεν επεκτάθηκε και μόνο η είσοδος και η βεράντα υπέστησαν ζημιές. Στην πόρτα της ίδιας Συναγωγής άγνωστοι παλαιότερα είχαν σχηματίσει με μπογιές αντισημιτικά σύμβολα.
Στο Βόλο, η εβραϊκή κοινότητα της πόλης στοχοποιήθηκε από αριστερούς «ακτιβιστές», οι οποίοι έγραψαν συνθήματα στο τοίχο της Συναγωγής στις 31/12 απαιτώντας από τους Έλληνες Εβραίους να απολογηθούν για το τι συμβαίνει σε ένα τρίτο κράτος, και ζητώντας πιστοποιητικό κοινωνικών φρονημάτων στο χώρο όπου προσέρχονταν για να προσευχηθούν. Ως αποτέλεσμα, οι λειτουργίες αναβλήθηκαν και η Συναγωγή έκλεισε μέχρι να περάσει η μπόρα. Η αριστερή οργάνωση Αντιεξουσιαστική Κίνηση, που εμφανίστηκε ως υπεύθυνη για το γεγονός, αποποιήθηκε κάθε ανάμειξη, αλλά ταυτόχρονα φρόντισε να εμφανίσει την Εβραίους σχεδόν σαν απόδημους Ισραηλινούς.
Στη Δράμα, το Μνημείο του Ολοκαυτώματος καλύφθηκε από άγνωστους με συνθήματα υπέρ της Παλαιστίνης, ενώ οι ίδιοι κάλυψαν με μπογιά και τα ονόματα των εβραϊκών κοινοτήτων της Δράμας, της Καβάλας, της Νέας Ορεστιάδας, του Διδυμότειχου, της Ξάνθης, της Κομοτηνής, των Σερρών και της Καβάλας που ξεκληρίστηκαν από τους Ναζί Γερμανούς και τους Βούλγαρους συμμάχους τους.
Στη Θεσσαλονίκη, αναβλήθηκε ημερίδα του Εβραϊκού Μουσείου μετά από «προειδοποιήσεις» φοιτητών, ενώ η Ομάδα για τη Μελέτη του Ελληνικού Εβραϊσμού στο Πανεπιστήμιο Μακεδονίας έγινε επίσης δέκτης «προειδοποιήσεων». Επιπλέον δεκάδες γκράφιτι «στολίζουν» τοίχους της πόλης ταυτίζοντας Ισραηλινούς ή/και Έλληνες Εβραίους με τους Ναζί, ενώ πολλές φορές κατά την διάρκεια διαδηλώσεων, διμοιρίες των ΜΑΤ αναγκάστηκαν να φρουρούν τα γραφεία της Εβραϊκής Κοινότητας και την Συναγωγή της πόλης.
Στα Ιωάννινα επανειλημμένα τα τελευταία χρόνια άγνωστοι βεβηλώνουν στο εβραϊκό νεκροταφείο της πόλης, σπάζοντας τάφους. Από τον Ιανουάριο του 2009 μέχρι τον Ιούνιο του ίδιου χρόνου έχουν εκδηλωθεί πέντε (!) επιθέσεις στον ίδιο χώρο, μέχρι του σημείου μάλιστα να βεβηλώνουν στα ίδια τα λείψανα με σκοτωμένα ζώα.
Στην Κέρκυρα και τη Λάρισα, τον Ιανουάριο του 2009, οι Συναγωγές των πόλεων υπέστησαν βανδαλισμούς. Ειδικά, η Λάρισα υπήρξε η πόλη στην οποία η αντισημιτική παράνοια της Αριστεράς και της Δεξιάς εκδηλώθηκε με ιδιαίτερη μανία. Κατά τη διάρκεια πορείας για τις συνθήκες στις φυλακές στις 17 Ιανουαρίου του 2009, αναρχικοί και παλαιστίνιοι διαδηλωτές επιχείρησαν να βανδαλίσουν τη Συναγωγή της πόλης (κάτι που ευτυχώς απετράπη χάρη σε ορισμένα από τα μέλη της ομάδας που διαδήλωνε), ενώ την ίδια μέρα ακροδεξιές οργανώσεις συνδεδεμένες με την Χρυσή Αυγή διοργάνωσαν συγκέντρωση έξω από τον χώρο όπου βρίσκονται η Συναγωγή και το Εβραϊκό Σχολείο, με το σύνθημα «Εβραίοι Δολοφόνοι. Έξω από την Λάρισα». Μάλιστα, η συγκέντρωση κατέληξε στον βανδαλισμό του μνημείου για την εξόντωση των Λαρισαίων Εβραίων. Ταυτόχρονα κυκλοφορούσαν μηνύματα για μποϋκοτάζ των εβραϊκών καταστημάτων και μηνύματα για μαζική συμμετοχή της Χρυσής Αυγής σε διαδηλώσεις της «Πανευρωπαϊκής Επιτροπής για τον τερματισμό του αποκλεισμού της Γάζας». Η εβραϊκή κοινότητα της πόλης μετά από αυτή την συνδυασμένη επίθεση από τους αντισημίτες αναγκάστηκε να διακόψει για κάποιο χρονικό διάστημα κάθε κοινοτική δραστηριότητα, ενώ αυξήθηκαν τα μέτρα προστασίας στο εβραϊκό σχολείο που βρίσκεται στην ίδια περιοχή.
Εάν σε αυτόν τον ενδεικτικό κατάλογο επικολλήσουμε την σκανδαλωδώς παγερή αδιαφορία και σιωπή των ΜΜΕ, των θεσμικών εκπροσώπων της πολιτείας και των κομμάτων και την εμπρηστική στάση αριστερών κι ακροδεξιών κομμάτων καθώς και εκπροσώπων της εκκλησίας, που (ω του παραλόγου) έχουν βρει κοινή στέγη κάτω από τη μαρκίζα του αντισημιτισμού, το κοκτέιλ που παράγεται δείχνει πόσο βαθιά μισαλλόδοξη παραμένει η κοινωνία μας. Αρκεί και μια περιήγηση στην μπλογκόσφαιρα του διαδικτύου αλλά και στα έντυπα ΜΜΕ, που ξερνάνε καθημερινά απύθμενο μίσος.
Να θυμίσουμε επίσης ενδεικτικά:
Την αθώωση του νεοναζιστή συγγραφέα Κ. Πλεύρη και την απουσία οποιασδήποτε αντίδρασης από θεσμικούς εκπροσώπους.
Τις προκλητικές δηλώσεις Καρατζαφέρη για «Εβραίους που μυρίζουν αίμα», αλλά και την ξενοφοβική παραληρηματική ρητορεία του.
Την Αριστερά που καταδίκασε με μέγιστη αυστηρότητα το Ισραήλ και ταυτόχρονα αρνήθηκε να καταδικάσει τα βίαια αντισημιτικά επεισόδια στην ίδια της την χώρα.
Την άρνηση του ΣΥΡΙΖΑ να συμμετάσχει στην Εθνική Ημέρα Μνήμης Ολοκαυτώματος στις 27 Ιανουαρίου 2009.
Την απόφαση του ΚΚΕ να καταλήγουν οι πορείες διαμαρτυρίας που γίνονταν στη Θεσσαλονίκη στο Μνημείο του Ολοκαυτώματος, το οποίο μέλη της είχαν βανδαλίσει το 2006.
Την άρνηση της τοπικής οργάνωσης της Νέας Δημοκρατίας στα Ιωάννινα να καταδικάσει την βεβήλωση του εβραϊκού νεκροταφείου της πόλης.
Ή τέλος τις δηλώσεις ιεραρχών της Εκκλησίας της Ελλάδος, όπως του Μητροπολίτη Πειραιά Σεραφείμ ο οποίος αναφερόμενους στους Εβραίους μιλά «για σιωνιστικά τέρατα με γαμψά νύχια» που στηρίζονται από μασονικές στοές κατηγορώντας ευθέως τους Έλληνες Εβραίους για ανθελληνισμό, αλλά και του Μητροπολίτη Θεσσαλονίκης για «τους Εβραίους που τιμωρούνται επειδή σταύρωσαν τον Χριστό και είναι θεοκτόνοι».
Κι έντρομος αναρωτιέται κανείς:
Μετά τη Λάρισα, τη Βέροια, τη Θεσσαλονίκη, τη Δράμα, την Κέρκυρα, την Αθήνα και το Βόλο ήρθε η σειρά των Ιωαννίνων και τώρα των Χανίων. Μήπως μετά ακολουθεί και η σειρά των ανθρώπων;
Καλούμαστε οι Έλληνες πολίτες, οι ελεύθερα σκεπτόμενοι άνθρωποι, ανεξαρτήτως θρησκεύματος και απαλλαγμένοι από ιδεοληψίες, να εκφράσουμε τη θλίψη μας, την αγανάκτηση μας και την οργή μας σε όσα συμβαίνουν, όχι μόνο εις βάρος των ιερών των Εβραίων συμπολιτών μας αλλά και εις βάρος όλων όσων υφίστανται διακρίσεις λόγω εθνικότητας, καταγωγής, χρώματος, γλώσσας, θρησκείας και γενικότερα πολιτισμικής ένταξης, που το μοναδικό τους «έγκλημα» είναι ότι επιθυμούν μια ζωή με αξιοπρέπεια.
Κάθε ελεύθερα σκεπτόμενος άνθρωπος νοιώθει την ίδια αηδία όταν καίγονται εκκλησίες, τεμένη ή συναγωγές. Διότι πέρα από την βάναυση προσβολή της αξιοπρέπειας που συνιστούν τέτοιες ενέργειες, τα ιερά του ελλαδικού χώρου είναι πάνω απ΄ όλα μνημεία του ίδιου μας του τόπου. Ανήκουν στην κοινή ιστορική, πολιτισμική και αρχιτεκτονική κληρονομιά μας, η οποία είναι προϊόν της συνάντησης και της συνύπαρξης στο πέρασμα των αιώνων μεταξύ διαφορετικών πολιτισμικών ομάδων.
Καλούμαστε να σπάσουμε την «κρούστα της σιωπής» που χειμάζει την ελληνική κοινωνία. Όσο η ελληνική κοινωνία αδιαφορεί και σιωπά για όσα συμβαίνουν, γίνεται συνένοχη των εγκλημάτων. Να θυμίσουμε ότι η ελληνική κοινωνία 65 χρόνια μετά, απέφυγε να πλύνει «τα λερωμένα σεντόνια της» από την περίοδο της Γερμανικής Κατοχής (βλέπε δοσιλογισμό, συνεργασία με τον κατακτητή, διαρπαγή εβραϊκών περιουσιών κ.ά.). Και η σιωπή και η αδιαφορία της σήμερα για όσα θλιβερά συμβαίνουν, την καθιστά διπλά υπεύθυνη και συνένοχη.
Ας πυκνώσουν οι φωνές που δεν εφησυχάζουν αλλά ανησυχούν για την ανθρώπινη αξιοπρέπεια και την ελεύθερη κι ανεμπόδιστη πολιτισμική έκφραση σε ένα περιβάλλον αλληλοσεβασμού και ειρηνικής συνύπαρξης.
Η πρωτοβουλία αυτή ξεκινά από τη Βέροια, μια πόλη με πλούσιο εβραϊκό παρελθόν, την ανάμνηση του οποίου συντηρούν σήμερα ένα ακρωτηριασμένο νεκροταφείο, μερικά σπίτια και μια συναγωγή, η οποία επίσης έγινε, ένα χρόνο πριν, στόχος μιας παρόμοιας με τα Χανιά επίθεσης.
Τα Χανιά συνεπώς δε βρίσκονται μόνο στην Κρήτη αλλά και στη Βέροια και παντού όπου εκφράζεται βίαια (ή μη) το μίσος για τον Άλλο, καταστρέφοντας ιερά και μνημεία ή απειλώντας την φυσική υπόσταση ανθρώπων.
Στόχος αυτού του blog είναι να ενώσει τις φωνές εκείνων που αντιτίθενται στις αθλιότητες του αντισημιτισμού, του ρατσισμού και της μισαλλοδοξίας. Και απευθύνεται σε όλους τους πολίτες, όπου κι αν ζουν. Διότι ο εμπρησμός στα Χανιά δεν είναι ούτε υπόθεση των Εβραίων, ούτε των Χανίων. Είναι ζήτημα που αφορά όλους μας.
Τη δική σας, λοιπόν, φωνή μπορείτε να ενώσετε στέλνοντας ένα μήνυμα στην ηλεκτρονική διεύθυνση του blog: chania.veria@gmail.com, υπογράφοντας το παραπάνω κείμενο αρχών.
1. ΓΙΩΡΓΟΣ ΛΙΟΛΙΟΣ, Δικηγόρος - Συγγραφέας, Βέροια
2. ΝΙΚΟΣ ΔΑΒΕΤΑΣ, Συγγραφέας - Δημοσιογράφος, Αθήνα
3. ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΚΡΑΒΒΑΡΗΣ, Munster Germany - Ιωάννινα
4. ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΛΥΚΕΣΑΣ, Συγγραφέας - Δημοσιογράφος, Θεσσαλονίκη
5. ΕΛΕΝΑ ΧΟΥΖΟΥΡΗ, Συγγραφέας - Δημοσιογράφος, Αθήνα
6. ΜΙΧΑΛΗΣ ΠΑΓΚΑΛΟΣ, Χανιά
7. ΑΝΤΟΝΕΛΑ ΝΙΚΟΛΑ, Οδοντίατρος, Βέροια
8. ΣΤΕΡΓΙΟΣ ΖΥΓΟΥΛΙΑΝΟΣ, Λογιστής, Βέροια
9. ΝΤΙΑΝΑ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ-ΒΑΦΕΙΔΟΥ, Αρχιτέκτονας, Βέροια
10.ΑΡΓΥΡΗΣ ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ, Εκδόσεις ΕΞΑΝΤΑΣ, Θεσσαλονίκη
11.ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΤΙΛΗΣ, Εκπαιδευτικός - Εκδότης περιοδικού "ΠΛΑΝΟΔΙΟΝ", Αθήνα
12.ΜΥΡΣΙΝΗ ΖΟΡΜΠΑ, Αθήνα
13.ΘΑΝΑΣΗΣ ΒΟΥΔΟΥΡΗΣ, Πρόεδρος Εταιρείας Μελετών Ιστορίας και Πολιτισμού Ημαθίας, Βέροια
14.ΕΥΗ ΜΑΝΟΠΟΥΛΟΥ, Φιλόλογος - Καθηγήτρια Β΄θμιας Εκπαίδευσης
15.ΑΓΗΣ ΣΤΑΥΡΙΔΗΣ, Φιλόλογος - Καθηγητής Β΄θμιας Εκπαίδευσης
16.ΟΝΤΕΤ ΒΑΡΩΝ-ΒΑΣΑΡ, Ιστορικός-Συγγραφέας, Αθήνα-Σύρος
17.ΣΠΥΡΟΣ ΣΟΦΟΣ, Senior Research Fellow, Kingston University London
18.ΙΩΣΗΦ ΒΕΝΤΟΥΡΑΣ, Δ/ντής ηλεκτρονικού περιοδικού
http://www.poeticanet.gr/
19.ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΚΥΠΡΙΩΤΗΣ, Εκπαιδευτικός-Ιστορικός ερευνητής, Ρόδος
20.ΦΑΙΔΩΝ Γ.Λ. ΚΥΔΩΝΙΑΤΗΣ, Εκδότης "ΕΥΡΑΣΙΑ", Αθήνα
21.ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΟΙΚΟΝΟΜΑΚΟΥ, Δημοσιογράφος
22.ΓΚΑΖΜΕΝΤ ΚΑΠΛΑΝΙ, Δημοσιογράφος εφημερίδας"ΤΑ ΝΕΑ"
23.ΑΓΑΘΟΝΙΚΗ ΤΣΙΛΙΠΑΚΟΥ, Αρχαιολόγος, Βέροια
24.ΛΟΥΙΖΑ ΜΗΤΣΑΚΟΥ, Μεταφράστρια
25.ΠΕΤΡΟΣ ΧΡΙΣΤΟΦΙΛΙΔΗΣ
26.ΓΡΗΓΟΡΗΣ ΜΑΡΚΟΒΙΤΗΣ, Δικηγόρος, Νάουσα Ημαθίας
27.ΠΑΡΙΣ ΠΑΠΑΜΙΧΟΣ ΧΡΟΝΑΚΗΣ, Ιστορικός, Θεσσαλονίκη
28.ΧΡΙΣΤΙΝΑ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΥ, Ψυχολόγος-Κοινωνιολόγος, Αθήνα
29.ΤΑΣΟΥΛΑ ΠΑΜΟΥΚΤΣΟΓΛΟΥ, τ. Πάρεδρος Παιδαγωγικού Ινστιτούτου, Αθήνα
30.ΑΓΓΕΛΟΣ ΝΤΑΝΟΣ, Ηλεκτρολόγος-Μηχανικός, Βέροια
